Het belang van voorpret

Dit wordt geen vrolijke column.

Tenminste, als er niets zou zijn om naar uit te kijken. Want laten we eerlijk zijn, saai is het wel. Het sluiten van de sportverenigingen, de horeca, de filmzalen, het gebrek aan borrels, geen festivals, geen reizen en de beperkingen op samenscholing om maar wat te noemen, bieden weinig reden tot optimisme.

“Leef in het nu” roepen de goeroes en influencers maar we kunnen er moedeloos van worden als we niets hebben om naar te verlangen. Kerst, normaal een feest waar veel mensen naar uitkijken biedt ook al geen troost. Ruim 40% van de mensen verwacht dit jaar alleen of hooguit met de eigen partner Kerstmis te vieren. Plannen om iets speciaals te doen zijn er amper. Natuurlijk beloven Rutte en De Jonge betere tijden maar het gebrek aan perspectief blijft knagen. Dus rijst de vraag: hoe belangrijk is het hebben van voorpret?

Mensen worden gelukkig van drie dingen: iets om te doen, iets om van te houden en iets om naar uit te kijken.

Zo kan ik mij enorm verheugen op die mooie vakantie, die upgrade op mijn MTB, iets leuks doen na een intens volle week of eens alleen zijn. Anticiperen op iets leuks, naar iets om op te hopen geeft het brein alvast een shot dopamine, een verhoogd gevoel van geluk. En vaak is dit het ware genot en niet de activiteit zelf. Samuel Johnson, een Engelse intellectueel en schrijver zei het in de 18e eeuw al treffend: geluk komt van de verwachting van een verandering, niet van de verandering zelf. Zodra die er is, verlangen we naar de volgende.

Uitkijken naar iets -het goede nieuws over een veelbelovend vaccin zodat het land in januari van het slot kan- verdrukt gepieker en doemdenken. Dat geldt niet alleen voor mensen maar ook voor organisaties. Bedrijven die zich ertoe kunnen zetten anticyclisch vooruit te denken en strategisch te anticiperen op de toekomst, komen vaak sterker uit een crisis, wat zich uit in bijvoorbeeld groei, nieuwe samenwerkingen, behoud en zelfs creatie van werkgelegenheid. Maar ook in effectievere acties in het hier en nu.

Tijdens mijn opleiding oplossingsgerichte coaching leerde ik vooral om vooruit te kijken. Hierbij gaat de aandacht met name uit naar de oplossing in plaats van naar het probleem. Een belangrijk uitgangspunt in de oplossingsgerichte benadering is dat het niet altijd nodig is om terug te kijken en inzicht te hebben in het ontstaan van problemen om deze te kunnen oplossen. Daardoor ontstaat voor mijn klanten vaak een geheel nieuw perspectief op wat mogelijk is en niet wat onmogelijk is. Vooruit is niet altijd rechtdoor maar mensen die meer bezig zijn met de toekomst dan het verleden creëren meer kracht meer optimisme, en meer energie. Leven in het nu? Absoluut maar ook verheugen op later. Ergens naar uitkijken geeft een prettige sensatie. Voorpret fantaseert, bouwt op en creëert spanning.

En natuurlijk komt het omgekeerde ook voor. Hoe langer je uitkijkt naar een bepaald moment, hoe groter de kans is dat het tegenvalt. Maar dat maakt niet uit, want de voorpret heeft altijd langer geduurd dan het moment van teleurstelling. Want er is wel degelijk iets om naar uit te kijken. Voldoende zelfs, als je het maar wilt zien. Maar u raadt het al, ook hier is er een probleem wat de kop op steekt. Een verandering in gedrag heeft een lange termijn karakter terwijl wij als mensen enorm gevoelig zijn voor korte termijn impulsen.

Breek langere perioden van relatief ongemak daarom op in korte sprints. Het gebrek aan perspectief, aan lol en iets om op te hopen kan je het beste aanpakken door iedere dag een doel te geven. Het hoeft niet groot te zijn, klein mag ook maar doe het.  Hoe concreter hoe beter. Dus plan die wandeling, duik het kookboek in en bestel die gave broek. Verbaas jezelf. Ga je alvast maar verheugen.

 

Dick Pieters is mede-oprichter van PROF Company, kennispartner bij Groei door doen, columnist en eigenaar van trainingsbureau IGNIUS. Als consultant, trainer en businesscoach houdt hij zich bezig met het begeleiden van veranderingstrajecten bij bedrijven en het ontwikkelen van mensen, teams en organisaties. Meer informatie via https://www.ignius.nl      

Interessant? Deel deze column!