Taboe op gevoel

Een paar jaar geleden melden zich twee ondernemers bij IGNIUS. Ze hadden een tooltje ontwikkeld waarvan ze dachten dat het goed bij onze dienstverlening zou passen en ze waren geïnteresseerd in samenwerking. Dat tooltje zat inderdaad slim en goed in elkaar en was een mooie aanvulling op ons aanbod. Bovendien hadden ze hun propositie goed doordacht.

Bij één van de twee had ik wel een wat onbestemd gevoel. Ik kon het niet helemaal uitleggen maar het zat een beetje in de hoek van “gladde prater”.

Geef dan argumenten

Daarna hadden we nog een ontmoeting waarbij ook mijn zakenpartner aanwezig was. Die zei direct na afloop: “niet doen Dick, dit voelt niet goed”. Ik schoot meteen in de rol van zakelijk baasje. “Wat voelt dan niet goed, kom eens met argumenten”. Het vreemde was natuurlijk dat ik zelf natuurlijk ook een vaag jeukje in mijn hoofd had. Het lukte ons alleen niet om dat gevoel te verklaren. Sterker nog, de ratio was alleen maar heel positief. En zou ik het dan niet doen omdat iemand mijn type niet lijkt? Dat zou toch bijzonder zijn?

We zijn uiteindelijk met deze mannen in zee gegaan. Al na een week of vier bleek het geen gelukkige match te zijn. De ondernemers paste voor geen meter bij onze bedrijfscultuur en het tooltje was niet zo mooi als het leek. Binnen een maand hebben we afscheid genomen.

Nu kun je denken: “ja Pieters, dan had je toch beter je huiswerk moeten doen.” Maar geloof me, dat hadden we echt wel grondig gedaan. Punt is dat ik alleen gefocust had op de ratio. Het gevoel had ik naar de achtergrond geschoven omdat ik het simpelweg niet kon verklaren.

De Duitse psycholoog Gerd Gigerenzer doet al jaren onderzoek naar dit fenomeen. Hij constateert twee dingen. Eén: onder tijdsdruk neem je betere beslissingen op basis van je intuïtie dan op basis van je ratio. Twee: In het bedrijfsleven rust een soort taboe op dit onderwerp. En dat terwijl gevoel, ondernemen en beslissingen nemen vanuit je hart zó’n krachtig instrument is.

Recent ben ik gevraagd een grote organisatie te begeleiden om hun ambities en doelstellingen te helpen vorm te geven. Eén van de gesprekken die ik voerde was met de CFO. Zij vertelde mij tijdens onze wandeling, met tranen in haar ogen, dat haar door de directeur in de 26 jaar dat zij daar werkt nog nooit was gevraagd hoe haar weekend was of hoe het überhaupt met haar was. “Zo is hij nu eenmaal” kreeg ik op mijn vraag waarom.

Veel grote bedrijven hebben een fixatie op logica, spreadsheets, cijfers en argumenten. Daar is gevoel en intuïtie verdacht. We weten eigenlijk niet zo goed hoe we hier mee om moeten gaan.

Benoemen

Je gevoel moet je dus niet negeren, ook al heb je er geen woorden voor. Wat ik heb geleerd? Als iets niet goed voelt en je kunt het nog niet verklaren waarom, benoem dát dan. Benoem eens wat vaker -toetsend- wat je ziet, voelt en denkt. Hou het bij jezelf door te beginnen met “ik” en dan komt wat je wilt zeggen. Zeg gewoon: “joh, ik weet niet wat het is, ik kan mijn vinger er niet op leggen maar dit voelt niet goed.” Als ik dat had gezegd tegen de twee mannen uit het begin van deze column hadden we een heel ander gesprek gehad. Wat ik nog meer heb geleerd? Wacht niet met het uitspreken van je gevoel. Dat is zeker niet makkelijk maar dan ligt de bal wel waar hij hoort. Je neemt het niet mee naar huis en je hoeft er niet wakker van te liggen.

Na mijn gesprek met de CFO heb ik gesproken met de directeur. Ik heb hem gevraagd of hij openstaat om te leren, of hij bereidt is moeite te doen om zélf het goede voorbeeld te geven en te werken aan een andere cultuur binnen zijn MT en binnen de organisatie. Neem eens de tijd en loop eens bij haar binnen en vraag met oprechte interesse hoe het met haar gaat. Wat zou dit met het hart van de ander doen? Dat is misschien niet makkelijk maar als het makkelijk moet verandert er doorgaans niet zoveel. Experimenteer er maar eens mee. Ook met de woorden die je gebruikt. Je zult merken, je gaat andere gesprekken voeren. Gegarandeerd.